Rodzice po otrzymaniu diagnozy SI często pytają oto, co oznaczają zawarte w niej terminy. Ich niezrozumienie i fachowe nazewnictwo często wywołują w nich niepokój i zdezorientowanie. Oto podstawowe terminy pojawiające się w diagnozach SI:
CAPD – Central Auditory Processing Disorders – zaburzenia przetwarzania bodźców słuchowych przy zachowanym prawidłowym poziomie słuchu fizjologicznego.
Centralny układ nerwowy – Ośrodkowy układ nerwowy (OUN) – ta część układu nerwowego, złożona z mózgu i rdzenia kręgowego, która odbiera impulsy sensoryczne, wysyła impulsy motoryczne i koordynuje pracę całego układu nerwowego
Dieta sensoryczna - multisensoryczne doświadczenia, których codziennie poszukujemy, aby zspokoić nasze sensoryczne potrzeby. Jest to również zorganizowany plan zajęciowy, przygotowywany przez terapeutę zajęciowego dla pacjenta, któremu trzeba pomóc się wyregulować do odpowiedniego stanu pobudzenia.
Duża motoryka - ruch dużych mięśni w stawach, nogach i tułowiu.
Dysfunkcja(zaburzenie) integracji sensorycznej – nieprawidłowości w funkcjonowaniu mózgu lub jego zaburzenia, które utrudniają integrację bodźców sensorycznych. Dysfunkcje integracji sensorycznej leżą często u źródła licznych zaburzeń uczenia się.
Dyskryminacja (różnicowanie) słuchowe – umiejętność odbioru, identyfikacji, różnicowania, rozumienia dźwięków i reagowania na nie.
Dyspraksja(rozwojowa) – zaburzenie praksji, inaczej planowania motorycznego. Dysfunkcja łagodniejsza niż apraksja, ale częściej występująca.
Fiksacja wzroku – podstawowa umiejętność wzrokowo-motoryczna umożliwiająca skupienie wzroku na danym obiekcie oraz przenoszenie wzroku z obiektu na obiekt.
Ideacja – tworzenia, rozważanie i porównywanie pojęć i wyobrażeń. Pierwsza składowa praksji (planowania motorycznego).
Integracja sensoryczna – praktyczna organizacja informacji sensorycznych. „praktyka” może oznaczać może postrzeganie ciała lub otoczenia, odpowiedź adaptacyjną, proces uczenia się lub rozwinięcie jakiejś funkcji układu nerwowego. Dzięki integracji sensorycznej różne części układu nerwowego mogą współdziałać, tak, aby człowiek mógł skutecznie funkcjonować w środowisku, doświadczając z tego powodu zadowolenia.
Kontrola motoryczna – umiejętność regulowania i monitorowania działania swoich mięśni w celu wykonania skoordynowanego ruchu.
Koordynacja obustronna – umiejętność płynnego i jednoczesnego wykorzystywania obu stron ciała.
Koordynacja oko-ręka – skuteczna współpraca oczu i rąk, niezbędna dla takich działań jak manipulowanie zabawkami, ubieranie się czy pisanie.
Koordynacja wzrokowo-ruchowa – współpraca oka i ręki, czyli współdziałanie funkcji wzrokowych i ruchowych.
Lateralizacja – zjawisko polegające na tym, że pewne procesy są lepiej organizowane przed jedną z półkul mózgowych. U większości osób prawa półkula jest lepsza w zarządzaniu percepcją przestrzeni i umiejętnościami muzycznymi, podczas, gdy lewa półkula odpowiada za funkcje językowe i logiczne.
Mała motoryka – ruchy małych mięsni w palcach rąk i stóp, gałkach ocznych i jamie ustnej.
Modulacja – regulacja czynności mózgu przez niego samego. Z modulacją wiąże się wzmacnianie pewnych informacji w układzie nerwowym, co zapewnia lepszą percepcję lub reakcję, a z drugiej strony – hamowanie innych informacji, co zmniejsza czynność nadmierną lub nieistotną.
Nadreaktywność – zaburzenie modulacji sensorycznej, w którym człowieka przytłaczają normalne bodźce sensoryczne, wywołując reakcje obronne i wycofanie się, czemu często towarzyszą silne emocje negatywne i aktywacja układu współczulnego.
Napięcie mięśniowe –tonus mięśniowy – poziom napięcia w mięśniach, gdy są rozluźnione lub w stanie spoczynku. Funkcja układu przedsionkowego.
Niepewność grawitacyjna – wzmożone napięcie i niepewność wywołane tym, że układ przedsionkowy źle moduluje lub hamuje wrażenia płynące z receptorów grawitacji stymulowanych podczas zmian położenia głowy lub ciała.
Nietolerancja na ruch – nadmierna reaktywność na gwałtowne poruszanie i bycie poruszanym, często charakteryzująca się skrajnym lękiem, gdy jest się huśtanym na huśtawce, albo unkaniem ruchu w przestrzeni.
Obronność dotykowa – dysfunkcja integracji sensorycznej, na skutek której wrażenia dotykowe wywołują przesadne reakcje emocjonalne, nadreaktywność i inne problematyczne zachowania.
Obronność sensoryczna – tendencja do reagowania na pewne nieszkodliwe wrażenia sensoryczne, tak jakby były niebezpieczne lub bolesne. Nadmierna aktywność zmysłów obronnych.
Oczopląs – seria automatycznych ruchów oka odbywających się w lewo i prawo, a wywołanych różnymi schorzeniami. Zwykle można go wywołać, zatrzymując się nagle po wykonaniu kilku obrotów ciała. Trwanie i regularność oczopląsu porotacyjnego to dwa wyznaczniki wydajności systemu przedsionkowego.
Optometrysta – specjalista badający ostrość wzroku i zajmujący się dobieraniem soczewek
Ortoptysta – specjalista, który we współpracy z okulistą strabologiem przeprowadza przeprowadza specjalistyczne badania osób z zezem i niedowidzeniem oraz prowadzi rehabilitację wzroku.
Orientacja przestrzenna – wzrokowo-przestrzenna umiejętność umożliwiająca bycie świadomym prawej/lewej strony, przodu/tyłu, góry/dołu i przekątnych oraz poruszanie się w tych kierunkach
Ośrodkowe przetwarzanie słuchowe – przekazywanie informacji słuchowej przez układ nerwowy umożliwiające człowiekowi interpretację słyszanych dźwięków.
Percepcja – znaczenie, które mózg nadaje informacji sensorycznej. Wrażenia są obiektywne, percepcja jest subiektywna.
Planowanie motoryczne – zdolność mózgu do wymyślania, organizowania i przeprowadzania sekwencji nieznanych czynności. Część składowa praksji.
Podreaktywność – zmniejszona reaktywność na typowe informacje pochodzące ze zmysłów, która może być skutkiem słabego przetwarzania sensorycznego, wynikającego z trudności w modulacji sensorycznej lub różnicowaniu sensorycznym, co prowadzi do niewłaściwej percepcji.
Poszukiwanie sensoryczne – próby bezustannego wynajdowania dodatkowej stymulacji sensorycznej.
Praksja – zdolność do konceptualizacji, planowania i ustalania kolejności nowych lub różnych działań.
Propriocepcja – z łaciny „swój własny”. Odnosi się do wrażeń płynących z mięśni i stawów. Propriocepcja to zmysł informujący mózg o tym, kiedy i jak mięśnie się kurczą i rozciągają, a także kiedy i jak stawy są zginane, rozszerzane, rozciągane, lub ściągane. Informacje te dają mózgowi wiedzę na temat tego, gdzie znajduje się każda część ciała, i tego, w jaki sposób się porusza.
Przekraczanie linii środkowej – umiejętność używania jednej strony ciała (dłoni, stopy, oka) w przestrzeni strony przeciwnej
Przetwarzanie sensoryczne – sposób i forma odbierania wrażeń i przekazywania ich przez ośrodkowy układ nerwowy.
Reakcje posturalne – automatyczne ruchy w obrębie tułowia i kończyn pozwalające danej osobie wykorzystywać jedynie te mięśnie, które są konieczne do wykonania konkretnego działania.
Rejestracja sensoryczna – odbiór bodźców sensorycznych przez ośrodkowy układ nerwowy. Początek przetwarzania sensorycznego.
Różnicowanie sensoryczne – zdolność postrzegania różnych aspektów wrażenia zarówno w obrębie układu, na przykład lekki dotyk, faktura, głęboki dotyk w układzie dotykowym, jak i rozróżnianie wrażeń zapachowych i smakowych, wzrokowych i słuchowych.
Schemat ciała – to, w jaki sposób człowiek postrzega własne ciało. Składają się na niego sensoryczne obrazy, czyli „mapy” ciała, które są przechowywane w mózgu. Można go również nazywać percepcją ciała, obrazem ciała lub neuronowym modelem ciała.
Stopniowanie ruchu (siła) – umiejętność zginania i rozprostowywania mięśni przy jednoczesnym dostosowaniu nacisku do potrzeb. Funkcja propriocepcji.
Układ przedsionkowy – układ sensoryczny reagujący na pozycję głowy w stosunku do grawitacji i przyspieszonego lub spowolnionego ruchu.
Zaburzenia posturalne – trudności w poruszaniu i stabilizowaniu ciała w odpowiedzi na zmieniające się wymagania otoczenia lub w trakcie konkretnej czynności motorycznej.
Zaburzenie dyskryminacji sensorycznej – trudności w interpretowaniu cech stymulacji sensorycznej oraz w różnicowaniu pomiędzy wieloma bodźcami sensorycznymi.
Zaburzenia przetwarzania sensorycznego (SPD) – niezdolność do integrowania, modulowania, dyskryminowania, koordynowania i/lub organizowania wrażeń sensorycznych w sposób adaptacyjny, prowadząca do trudności z uczeniem się, rozwijaniem i zachowaniem.